Strój Bambrów Poznańskich

Strój bamberski to kolejny ubiór wykształcony w XIX wieku w Wielkopolsce, a dokładnie – w Poznaniu i okolicznych wioskach. Było to wyrazem odrębności Bambrów – zwartej grupy społecznej i etnograficznej, zamieszkującej od XVIII wieku podpoznańskie wsie. Bambrzy to niemieccy chłopi, którzy przybyli do Wielkopolski z okolic Bambergu w Górnej Frankonii (Bawaria) i począwszy od 1719 roku zaczęli się osiedlać w Luboniu, Dębcu, Ratajach, Jeżycach i Wildzie, Winogradach i Żegrzu. Wyrazem odrębności społeczno-kulturowej Bambrów stał się ich strój, przede wszystkim kobiecy strój ludowy. Skromny poczatkowo ubiór, w drugiej połowie XIX wieku przekształcił się w bogaty, pełen dekoracyjnych elementów, efektowny strój ludowy. Istotny wart podkreślenia fakt, iż występujący w Wielkopolsce strój bamberski ukształtował się własnie tutaj, na miejscu, w podpoznańskich wioskach – nie był to strój przywieziony przez osadników z Bambergu.

Strój panny
Każdy strój Bamberki był swego rodzaju popisem dekoracyjnym. Podstawowymi jego elementami, podobnie jak w każdym bamberskim stroju uroczystym były: watówki, spódniki spodnie, koszulka i sznurówka. Suknia składała się z kaftuna i dyrdoka, wyróżniająca się jasnym kolorem, uszyta z jedwabiu w różnokolorowe kwiatki. Koniecznym uzupełnieniem były tiulowe przystroje. Noszono zatem krezę, fartuch i chustę, ozdobioną efektownym haftem. Chustę tą krzyżowano z przodu na piersiach, a następnie przekładano do tyłu, i tam zawiązywały jej końce. W miejscy krzyżowania chusty panny przypinały na niej małe ozdobne bukieciki ze sztucznych kwiatków. Najbardziej istotnym wyróżnikiem w stroju i atrybutem panny był kornet. To specyficzne nakrycie głowy, niespotykane w innych strojach ludowych Wielkopolski, noszone było tylko podczas wyjątkowych uroczystości i stanowiło pewną odmianę ozdobnego czepca. Najprościej ujmując, kornet to konstrukcja długości ok. 23 cm, wykonana z tektury, drutu i sztucznych kwiatków, bombek, wstążek, różnego rodzaju tasiemek i bibułek. Z tyły kornet obficie przyozdabiano kokardami. Najczęściej stosowano wstążki białe, żółte, niebieskie i różowe, określane wiatrówkami. Na szyję Bamberki zakładały czerwone korale.

Strój męski
Męski strój bardzo szybko zanikł, a Bambrzy wtopili się w społeczność miejską. Jeszcze w XIX wieku mężczyźni łączyli w swym ubiorze tradycyjne elementy chłopskiej garderoby w elementami ubioru miejskiego, aż wreszcie całkowicie przeszli na ubiór miejski.